Du khách về thăm Lục Ngạn mùa này chủ yếu là khách thành phố, họ đã quá quen thuộc với xe máy, xe điện, ô tô, xe buýt...Phải có loại phương tiện gì đó khiến họ cảm thấy vừa thân thộc, vừa thú vị. ông Vũ Thế Trung, - Giám đốc HTX Tâm Thịnh, xã Thanh Hải (Lục Ngạn, Bắc Giang) vui vẻ kể. Ông Trung nói tiếp: “Ý tưởng đưa du khách tham quan vườn cam, bưởi bằng xe trâu khởi nguồn từ Công ty TNHH giáo dục trải nghiệm Green Dream, họ thấy vùng đất này nhiều tiềm năng, nên đã đưa tour thăm vườn can bưởi bằng xe trâu vào khai thác. Khi họ bàn với chúng tôi về vấn đề này, chúng tôi đồng tình ngay, vì hai lý do. Thứ nhất, chúng tôi tôn trọng sáng kiến và tính chuyên nghiệp của họ. Thứ hai, khi đưa tuor du lịch xe trâu thăm vườn cây ăn quả, xã viên hợp tác xã Tâm Thịnh chúng tôi sẽ bán được hàng hóa, nông sản, trực tiếp cho khách du lịch. Như vậy tất cả đều có lợi”. Ông Trung lý giải thêm: “Người Việt mình gắn bó với con trâu, lũy tre từ ngàn đời nay, nhưng con trâu, lũy tre ngày nay hầu như không tồn tại trong nếp sống người thành phố, mà nó còn rất mờ nhạt trong sinh hoạt của người dân nông thôn. Chính vì vậy mà khi Công ty TNHH giáo dục trải nghiệm Green Dream cùng chúng tôi phục dựng lại hình ảnh chiếc xe trâu gần gũi, thân quen chở du khác trên con đường làng, đã được mọi người vui vẻ đón nhận”.
Vụ vải thiều năm 2020, Công ty TNHH giáo dục trải nghiệm Green Dream và HTX Tâm Thịnh đã đón gần 30 đoàn khách tham quan vùng vải thiều nổi tiếng. "Tùy sở thích của từng đoàn, tôi sẽ tổ chức những tour du lịch đến địa phương như: tham quan, trải nghiệm tại vườn cam, bưởi ngọt mát, sai trĩu cành, rồi đi thăm làng nghề sinh vật cảnh nổi tiếng Bồng Một hoặc dẫn khách đi thăm đình, chùa và các danh lam thắng cảnh đẹp, khá nổi tiếng trên địa bàn. Cơ bản khách từ thành phố đến thăm, họ rất phấn khởi" – ông Trung chia sẻ.
Ở thời điểm hiện tại, các thành viên của HTX Tâm Thịnh đang vào vụ thu hoạch bưởi da xanh và bưởi Hoàng. Độ 1 tháng nữa là đến mùa bưởi Diễn, cam đường, cam Vinh… Hiện nay, giá bán bưởi da xanh đang ở mức trên dưới 30.000 đồng/kg, tương đương với mức giá năm trước.
Để kích cầu du lịch và giới thiệu điểm đến, năm 2020, cùng với việc tổ chức Hội chợ cam, bưởi và các sản phẩm đặc trưng, UBND huyện Lục Ngạn đang tiến hành lựa chọn một số nhà vườn có diện tích vườn cam, bưởi lớn, cảnh quan đẹp, chất lượng tốt, đường giao thông thuận lợi, có cơ sở vật chất đảm bảo phục vụ khách du lịch để xây dựng điểm du lịch đón khách về tham quan, trải nghiệm. Hiện tại, huyện Lục Ngạn đã lựa chọn các thôn có nhiều vườn quả đẹp để giới thiệu và tổ chức đón khách bao gồm: Thôn Hoa Quảng và Đồng Quýt (xã Tân Mộc); thôn Bồng 1 và Xẻ Cũ (xã Thanh Hải); thôn Ngọt (xã Hồng Giang); thôn Mịn Con (xã Trù Hựu)… .Vào chính vụ cam, bưởi, huyện Lục Ngạn sẽ phối hợp với một số công ty du lịch lữ hành có uy tín tổ chức xây dựng tour, tuyến du lịch phục vụ các đoàn khách tham quan, trải nghiệm mùa cam, bưởi kết hợp với tài nguyên du lịch khác như: văn hóa tâm linh, văn hóa phi vật thể, danh lam thắng cảnh...
Trong đó, tập trung xây dựng các tour du lịch như: Du lịch văn hóa tâm linh, tham quan chùa Am Vãi, chùa Khánh Vân, đền Từ Hả với du lịch trải nghiệm vườn cây ăn quả; du lịch sinh thái hồ Khuôn Thần, hồ Cấm Sơn với du lịch trải nghiệm vườn cây ăn quả…Qua các hoạt động này, huyện Lục Ngạn mong muốn tiếp tục quảng bá, tuyên truyền, giới thiệu về tài nguyên, tiềm năng, lợi thế phát triển sản phẩm du lịch độc đáo, khác biệt của huyện; gắn trải nghiệm thực tế tại vườn cây ăn quả với bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa các dân tộc trên địa bàn huyện tới khách du lịch.
Vườn cây tiền tỷ, sai trĩu quả chờ đón khách
Hiện nay, một số hộ tại xã Thanh Hải đang mạnh dạn đầu tư ra ngoài xã, xây dựng hai điểm dừng chân tại Khuôn Thần (xã Kiên Lao) để đón kết nối đưa du khách theo tuor: thăm điểm di tích văn hóa, miệt vườn và cảnh đẹp vùng hồ.

Vườn quả của gia đình ông Nguyễn Văn Hữu, thôn Sẻ Cũ, xã Thanh Hải nổi tiếng với quy trình sản xuất VietGAP, mỗi năm thu về từ 2-2,5 tỷ đồng, cao nhất nhì huyện. Đây dự kiến là một trong số 30 chủ vườn được chính quyền địa phương chọn làm nơi đón tiếp du khách gần xa. Du khách đến đây sẽ được thỏa thích chụp ảnh với khung cảnh đẹp và thưởng thức những trái ngọt mát, bổ dưỡng và sản vật của địa phương. Ngôi biệt thự của gia đình anh Hữu nằm trên quả đồi bạt ngàn cây trái cũng là nơi để du khách ăn nghỉ mỗi khi đến thăm quan, trải nghiệm mùa quả chín. Năm nay, với khoảng 1.800 cây bưởi da xanh trồng năm thứ 6-7, dự kiến gia đình ông sẽ thu hoạch khoảng 30 tấn quả, tăng 10 tấn so với năm trước. Hiện vườn bưởi da xanh bắt đầu cho thu hoạch, giá bán 35 nghìn/kg. Gia đình ông Hữu còn có hơn 200 cây bưởi ngọt, với khoảng 10 nghìn quả cùng hàng trăm cây bưởi Hoàng cũng sai trĩu cành. Dự kiến sẽ cho thu hoạch từ tháng 10 âm lịch đến Tết Nguyên đán. Ngoài ra, trong vườn còn có hơn 300 cây cam lòng vàng, cam ngọt, trồng năm thứ 7, cho thu hoạch vào dịp cuối năm. Ông Hữu chia sẻ: "Tôi trồng theo tiêu chuẩnVietGAP, thứ nhất bón toàn bộ bằng phân hữu cơ và dùng thuốc trừ sâu sinh học, không dùng phân vô cơ. Đặc biệt, thuốc trừ cỏ không bao giờ tôi dùng đến nên cây cối lúc nào cũng cho hiệu quả xanh và tốt, quả cho trái ngon". 

Vốn là thủ phủ của quả vải thiều với diện tích 15.100 ha, trong những năm gần đây, huyện Lục Ngạn đã chuyển đổi, hình thành vùng sản xuất chuyên canh cam, bưởi tập trung với gần 6.500ha, trong đó cam các loại hơn 4.000ha, bưởi gần 2.500ha, mỗi năm thu về trên dưới 1.000 tỷ đồng. Sản lượng cây có múi trên địa bàn huyện Lục Ngạn ước đạt hơn 53.000 tấn, tăng khoảng 15.000 tấn so với năm trước. Toàn huyện có hơn 1.000ha sản xuất theo quy trình VietGAP, nhiều vườn được chứng nhận theo tiêu chuẩn này. Hàng năm vào vụ cam, bưởi, Lục Ngạn có nhiều hộ gia đình thu hơn 1 tỷ đồng/vụ cam, bưởi. Dự kiến vụ cam bưởi 2020, số hộ thu tiền tỷ/vụ sẽ còn nhiều hơn.

Ngày 26/6/2015, Cục Sở hữu Trí tuệ cấp Giấy chứng nhận đăng ký nhãn hiệu tập thể thương hiệu "Cam Lục Ngạn". Cam Lục Ngạn chủ yếu có 3 loại gồm: cam đường canh, cam Vinh và cam V2. Cây cam được trồng trên đất đồi thoát nước, cộng với kỹ thuật chăm sóc hiệu quả nên cho chất lượng quả ngon hơn so với ở miền xuôi.
Hãy đến lục ngạn mùa Cam, Bưởi để trải nghiệm vùng đất tràn nắng gió, đầy hoa thơm quả ngọt. Du khách sẽ được thỏa thích thưởng thức vị cam, bưởi ngọt mát và khi ra về ai cũng tay xách, nách mang theo những sản phẩm từ vùng đất của những người dân cần cù, vui vẻ và hiếu khách./.

Lê Đức Cương