Bắc Giang là một trong những cái nôi của các làng nghề thủ công truyền thống ở nước ta.Theo thống kê, hiện cả tỉnh Bắc Giang có hơn 400 làng có nghề, trong đó có khoảng 33 làng nghề được công nhận với 24 làng nghề truyền thống ở nhiều lĩnh vực như: Gốm sứ, mây tre đan, nấu rượu, sản xuất mỳ gạo… Các làng nghề được hình thành từ xa xưa với những bí quyết cổ truyền đã được đúc kết qua nhiều thế hệ. Trong đó, phải kể đến một số làng nghề tiêu biểu với sản phẩm nổi tiếng trong khắp cả nước như: rượu làng Vân ở Vân Hà; Bánh đa Kế, Dĩnh Kế, thành phố Bắc Giang; mây tre đan Tăng Tiến, xã TăngTiến, huyện Việt Yên; mỳ Chũ Thủ Dương xã Nam Dương, huyện Lục Ngạn…. Mặc dù vậy, cũng như nhiều làng nghề ở các địa phương khác, trước áp lực của nền kinh tế thị trường các làng nghề truyền thống trong tỉnh hiện gặp nhiều khó khăn, đứng trước nguy cơ suy giảm, mai một thậm chí có thể khó tồn tại.  

Sản phẩm rượu Làng Vân

Trong vài năm gần đây, nhận thức được vai trò và tầm quan trọng của các làng nghề nhất là làng nghề truyền thống đối với sự phát triển kinh tế văn hóa xã hội địa phương, chính quyền và nhân dân trong tỉnh đã rất quan tâm và có những chính sách tạo điều kiện thuận lợi cho việc phát triển làng nghề như: Phê duyệt quy hoạch hệ thống làng nghề, xây dựng cơ chế chính sách đầu tư phát triển, tổ chức xúc tiến tiêu thụ sản phẩm, hỗ trợ các cơ sở sản xuất ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật nâng cao chất lượng, năng xuất sản phẩm, cải tiến mẫu mã, cải thiện vệ sinh môi trường làng nghề...Qua đó, một mặt góp phần vực dậy, duy trì sự phát triển của các làng nghề truyền thống mặt khác tạo điều kiện thuận lợi cho việc khai thác phát triển loại hình du lịch làng nghề truyền thống tại các địa phương nói riêng và ngành du lịch tỉnh nói chung.

Để các làng nghề truyền thống tiếp tục là một nguồn lực quan trọng có sức hút lớn tạo đà kích cầu cho sự phát triển mang tính bền vững của ngành du lịch tỉnh cần có những định hướng tích cực như: 

Thứ nhất: Đẩy mạnh công tác bảo tồn làng nghề truyền thống. Hoạt động du lịch làng nghề truyền thống là hoạt động du lịch văn hóa khai thác các yếu tố văn hóa, tinh hoa của các làng nghề. Song các giá trị văn hóa ấy dễ bị các hoạt động du lịch làm biến dạng hoặc mai một đi. Do vậy cần phải có các giải pháp bảo tồn hợp lý. 

Thứ hai: Quan tâm đầu tư xây dựng phát triển làng nghề gắn với hoạt động du lịch, trong đó cần xác định vấn đề nguồn vốn đầu tư là vấn đề luôn đóng vai trò chủ chốt. 

Thứ ba: Đầu tư xây dựng, cải tạo, nâng cấp hệ thống cơ sở hạ tầng, cơ sở vật chất kĩ thuật phục vụ phát triển làng nghề và du lịch làng nghề. Đó là việc xây dựng các điểm đón tiếp du khách với trang thiết bị và hệ thống hạ tầng cơ sở hiện đại đạt tiêu chuẩn; xây dựng cơ sở sản xuất sản phẩm với mô hình gắn với việc phục vụ thăm quan của du khách...

Thứ tư: Tăng cường đẩy mạnh công tác quảng bá xúc tiến hình ảnh làng nghề truyền thống đến với du khách thông qua đa dạng các hình thức khác nhau. Đặc biệt cần phát huy hiệu quả loại hình quảng bá qua các phương tiện thông tin đại chúng, mạng xã hội nhằm tạo sự lan tỏa nhanh, mạnh mẽ trong cộng đồng... 

Thứ năm: Phát triển nguồn nhân lực tại các làng nghề truyền thống là một trong những điều kiện quan trọng để duy trì phát triển làng nghề và du lịch làng nghề truyền thống. Trong đó, cần trú trọng công tác đào tạo bồi dưỡng đội ngũ thuyết minh viên tại các làng nghề để giới thiệu về làng nghề cho khách du lịch đảm bảo có sự hiểu biết sâu sắc lịch sử, văn hóa, phong tuc, tập quán, lễ hội, sự tích dân gian, môi trường sinh thái...của địa phương làng nghề. 

Thứ sáu: Để làng nghề có sức hút mang tính bền vững lâu dài đối với du khách thì cần hạn chế tối đa các tác động ảnh hưởng tiêu cực của cộng đồng dân cư cũng như du khách đến môi trường cảnh quan, môi trường văn hoá, không gian làng nghề. Do đó, việc đầu tư trong vấn đề xử lý môi trường như rác, nước thải tại các làng nghề cần được đầu tư. Đồng thời công tác tuyên truyền nâng cao nhận thức cho người dân, du khách đến các làng nghề cũng cần được chú trọng./.