Sáng ngày 19/5 (tức ngày 01/4 âm lịch), tại khu du lịch sinh thái Suối Mỡ, xã Nghĩa Phương, huyện Lục Nam diễn ra lễ khai mạc Lễ hội Suối Mỡ năm 2023.
Lễ hội tập trung chủ yếu tại ba ngôi đền: đền Trung, đền thượng, đền Hạ và một số đền phụ cận khác thờ công chúa Quế Mỵ Nương, thời Hùng Vương có công với dân làng. Theo truyền thuyết, công chúa là con vua Hùng Định vương thứ 16, người thích du ngoạn khắp nơi, đến đâu cũng đều ra ân cứu giúp dân nghèo. Một ngày công chúa đến vùng đất Nghĩa Phương thấy nơi đây cảnh đẹp kì thú,cây cối xanh tươi nhưng ruộng đồng lại khô nẻ vì hạn hán, dân tình đói khổ. Nàng đã cùng đoàn tùy tùng lên núi Huyền Đinh tìm nguồn nước. Đến suối Mỡ, khu vực thác Vực Mỡ, nàng đã dùng 5 đầu ngón chân ấn xuống tảng đá cho khỏi ngã . Bỗng nhiên từ vết lõm của các ngón chân này, nước mát tuôn chảy róc rách tạo nên nhiều dòng thác lớn chảy ầm ầm, tung bọt trắng xóa. Nước từ trong lòng núi cũng bị tiếng động đó đánh thức cùng đua nhau tuôn trào thành dòng thành suối. Đó chính là Suối Mỡ ngày nay. Từ đó nhân dân nơi đây có nước canh tác, sinh hoạt, ruộng đồng tốt tươi. Để ghi nhớ công ơn ấy, nhân dân trong vùng lập ba ngồi đền là đền Hạ, đền Trung, đền Thượng và suy tôn bà là Thánh Mẫu Thượng Ngàn. Hàng năm tổ chức hội để tưởng nhớ công ơn của Thánh Mẫu.
Lễ hội suối Mỡ năm 2023 được tổ chức nhiều hoạt động văn hóa mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc. Đến với lễ hội du khách sẽ được hòa mình vào không khí vui tươi mà không kém uy nghiêm của đoàn rước, được thưởng mục những màn tế lễ đặc sắc của các đoàn tế lễ, với 21 đoàn rước ở 21 thôn trong xã dâng lễ vật đến Đền Hạ, Đền Trung và Đền Thượng để làm lễ cầu cho mưa thuận, gió hòa. Ngoài ra, du khách sẽ được thưởng thức những màn hát văn diễn xướng hầu đồng đặc sắc thu hút đông đảo nhân dân các vùng tới tham dự, hành lễ.
Bên cạnh đó, Lễ hội Suối Mỡ năm nay còn có nhiều hoạt động văn hóa, thể thao đặc sắc như: Hát quan họ trên hồ Đảo Nổi; liên hoan văn hoá văn nghệ các câu lạc bộ văn nghệ của xã, các trường học, các thôn trên địa bàn xã; chương trình nghệ thuật do nhà hát chèo tỉnh Bắc Giang biểu diễn; tổ chức các trò chơi dân gian, hoạt động vui chơi, giải trí: cờ tướng, cờ bỏi, chọi gà, vật, bắn cung, võ dân tộc, bịt mắt đập niêu…Các hoạt động này diễn ra đến hết ngày 02/4 âm lịch.
Lễ hội Đền Suối Mỡ là lễ hội truyền thống được tổ chức hằng năm tại Khu di tích sinh thái Suối Mỡ tưởng nhớ Thánh Mẫu Thượng Ngàn Quế Mị Nương vì đã có công giúp nhân dân có cuộc sống no đủ. Lễ hội cũng là dịp để nhân dân địa phương và du khách thập phương cầu nguyện cho một năm mưa thuận, gió hòa, cầu tài, cầu lộc, cầu bình yên, hạnh phúc. Lễ hội được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia năm 2015.
Một số hình ảnh tại lễ hội:
Nguyễn Thuý
