Bắc Giang tự hào là nơi lưu giữ được một kho tài nguyên văn hoá vôcùng phong phú, cả văn hoá vật thể và phi vật thể. Đó là hệ thống các ditích lịch sử văn hoá với 2.237 di tích trong đó tính đến hết tháng 3/2012đã có 593 di tích được xếp hạng (116 di tích được xếp hạng quốc gia, 477di tích cấp tỉnh); là nơi ghi lại tinh thần bất khuất chống giặc ngoại xâmnhư: Thành cổ Xương Giang, nơi diễn ra trận đánh tiêu diệt 10 vạn quânMinh (thế kỷ 15), Thành cổ nhà Mạc (thế kỷ 16 - 17), di tích khởi nghĩanông dân Yên Thế (cuối thế kỷ 19 đầu thế kỷ 20); di tích Cách mạngHoàng Vân - Y Sơn (Hiệp Hoà) nơi hoạt động bí mật của các vị lãnh đạoĐảng và Nhà nước trước Cách mạnh tháng tám năm 1945...
Chùa VĨnh Nghiêm
Bắc Giang còn lưu giữ được các di tích về văn hoá nghệ thuật như: đình,chùa, lăng tẩm gắn liền với sự tiếp nhận và truyền bá đạo phật: chùa VĩnhNghiêm - một trung tâm phật giáo do Trần Nhân Tông sáng lập từ thế kỷ 13,nơi lưu giữ kho Mộc bản với 3.050 bản hiện đã được vinh danh là di sản kýức thể giới khu vực Châu Á Thái Bình Dương; chùa Bổ Đà gồm hệ thống ditích cảnh quan, nghệ thuật; đình, chùa Lỗ Hạnh (Hiệp Hoà) được mệnhdanh là "Đệ Nhất Kinh Bắc" có từ thế kỷ 16; di tích đình chùa Thổ Hà (ViệtYên) thế kỷ 17; đình chùa Tiên Lục (Lạng Giang) thế kỷ 17 – nơi có cây DãHương ngàn năm tuổi …
Đình Tiên Lục
Nằm trong vùng Kinh Bắc xưa, vùng đất có truyền thống văn hoá lịch sử lâuđời, hàng năm có hơn 500 lễ hội truyền thống được tổ chức ở hầu hết cáclàng quê như: Lễ hội Chùa Vĩnh Nghiêm huyện Yên Dũng, lễ hội chùa BổĐà huyện Việt Yên, lễ hội Tiên Lục huyện Lạng Giang, lễ hội Hoàng HoaThám huyện Yên Thế, lễ hội Xương Giang thành phố Bắc Giang, lễ hội SuốiMỡ huyện Lục Nam … Ngoài ra Bắc Giang còn là nơi lưu giữ gần nhưnguyên vẹn các trò chơi dân gian và những làn điệu dân ca, dân vũ của cácdân tộc khác nhau như: Quan họ, Ca trù (được UNESCO công nhận là Disản văn hoá phi vật thể của nhân loại), các điệu hát Chèo, Then, Sli, Lượn,Sloong hao…. Bắc Giang còn có những làng nghề truyền thống lâu đời như:Gốm Thổ Hà, Rượu Làng Vân, Mây tre đan Tăng Tiến huyện Việt Yên;Bánh Đa Kế thành phố Bắc Giang.... Tỉnh Bắc Giang còn là nơi sinh sốngcủa nhiều thành phần dân tộc khác nhau như: Tày, Nùng, Dao, Hoa, CaoLan, Sán Chí… mỗi dân tộc lại có một phong tục tập quán, tín ngưỡng vàcác làn điệu dân ca khác nhau, thể hiện sinh động đời sống sinh hoạt của mỗidân tộc. Những yếu tố văn hoá vật thể và phi vật thể này đã tạo nên yếu tốcốt lõi hay nói đúng hơn nó là một dạng tài nguyên văn hoá để tạo nên sảnphẩm du lịch và đặc biệt là du lịch văn hoá.
Đồn Phồn Xương-Yên Thế
Trong xu thế hội nhập giữa các nền kinh tế, để phát huy hết tiềm năng dulịch văn hoá trên địa bàn tỉnh, trong những năm gần đây tỉnh Bắc Giang đãquan tâm đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật, tôn tạo các di tích, giữ gìn bảnsắc văn hoá các dân tộc; điều tra, nghiên cứu, khôi phục các làng nghềtruyền thống như làng Quan họ cổ, Ca trù, dân ca các dân tộc, các lễ hội đểgiữ gìn vốn văn hoá dân gian và đưa các loại hình văn hoá được xác định làtài nguyên du lịch này vào khai thác bằng các chương trình du lịch như: dulịch tham quan các di tích và nghiên cứu lịch sử văn hoá; du lịch tham quancác làng nghề và kiến trúc làng xã truyền thống; du lịch lễ hội và dân ca cácdân tộc…có thể xây dựng một số tour du lịch khai thác “yếu tố văn hóa” như sau:
- Bắc Giang – khu di tích khởi nghĩa Yên Thế - Hồ Suối Cấy – khu lưu niệmnhà văn Nguyên Hông.
- Bắc Giang – Cây Dã Hương nghìn năm tuổi – đình chùa Tiên Lục.
- Bắc Giang – khu ATK 2 Hoàng Vân, đình Lỗ Hạnh – đền Y Sơn.
- Bắc Giang – chùa Bổ Đà – đình Thổ Hà
- Bắc Giang – chùa Bổ Đà – làng gốm Thổ Hà, rượu Làng Vân.
- Bắc Giang – chùa Vĩnh Nghiêm – khu du lịch sinh thái Suối Mỡ
Hồ Cấm Sơn
Ngoài ra, Bắc Giang đang tăng cường đầu tư các khu vui chơi giải trí giàutính dân gian như: bơi thuyền, ném còn, thi hát dân ca các dân tộc; quyhoạch và khôi phục làng nghề truyền thống; khuyến khích mở các điểm trưng bày và bán sản phẩm như: gốm sứ, đồ thủ công mỹ nghệ, mây tre đan,đặc sản địa phương…. Hợp tác với các điểm du lịch của các tỉnh bạn và cáctrung tâm du lịch lớn như: Hà Nội, Lạng Sơn, Bắc Ninh, Thành Phố HCM,Hải Phòng, Quảng Ninh … để giới thiệu và tạo ra các sản phẩm du lịch cóchất lượng cao hơn./.
Hồng Vân
